Από: Αντιστράτηγο ε.α. Ιωάννη Κρασσά

«Η Νίκη ανήκει σ’ αυτούς που επιθυμούν να πληρώσουν το τίμημά της». «Η Τέχνη του Πολέμου», Σουν Τσου (544-496) π.Χ., Κινέζος στρατηγός, συγγραφέας και φιλόσοφος. 

365  Ημέρες Πολεμικών Επιχειρήσεων

Την 25^η Φεβρουαρίου 2023, ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας θα συμπληρώσει ένα έτος και όλα δείχνουν ότι θα εξακολουθήσει να διεξάγεται με αμείωτη ένταση. Θα τερματισθεί όταν ο ένας εκ των εμπολέμων εξαντληθεί, λόγω απωλειών προσωπικού, ανεπάρκειας οπλικών συστημάτων, πυρομαχικών και εφοδίων, αλλά κυρίως λόγω ελλείψεως θελήσεως συνεχίσεως του αγώνος. Δεν μπορεί να αποκλεισθούν οι πολιτικές μεταβολές και γεγονότα μη αναμενόμενα, όπως ένας σεισμός ή μία επιδημία. Είναι δύσκολο να γίνουν προβλέψεις για το μέλλον, αλλά βάσει των μέχρι τώρα δεδομένων μπορεί να γίνουν εκτιμήσεις, όσο αφορά την εξέλιξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Τα Μάτια είναι ο Καθρέπτης της Ψυχής

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν επιλέχθηκε από τον Πρόεδρο της Ρωσίας Μπόρις Γιέλτσιν[1], ως Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός επί Προεδρίας Μπιλ Κλίντον[2]. Ο έμπειρος Αμερικανός Πρόεδρος είπε στο Γιέλτσιν, ότι ευνοούμενός του δεν δείχνει να έχει δημοκρατική συνείδηση. Ο πρώην πράκτορας της Κα Γκε Μπε[3], με μοναδική πολιτική εμπειρία την θητεία του στο Δημοτικό Συμβούλιο της Αγίας Πετρούπολης και στο Εκτελεστικό Γραφείο του Ρώσου Προέδρου, ήταν δύσκολο να παρουσιάσει κάτι διαφορετικό απ’ αυτό που πράγματι ήταν. Οι Ρώσοι δεν βίωσαν ποτέ τα πολιτικά δικαιώματα των δυτικών δημοκρατιών και δεν δύνανται να κατανοήσουν τα κεκτημένα των πολιτών τους. Ο Πούτιν πρότεινε στον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον τη ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ[4]. Το 2001, ο επόμενος Προέδρος των ΗΠΑ Τζώρτζ  Μπους[5], μετά την πρώτη συνάντησή τους δήλωσε: «Τον κοίταξα στα μάτια και μπόρεσα να αντιληφθώ μια αίσθηση της ψυχής του». Το σίγουρο είναι ότι ο Μπους δεν κατάλαβε ποτέ τι ήταν αυτό που είδε. Ο Πούτιν όμως σίγουρα τον ξεγέλασε σχετικά με τον χαρακτήρα του και αντελήφθη ότι μπορεί να εκμεταλλευθεί τις αδυναμίες του αμερικανικού συστήματος. Η ένταξη των περισσοτέρων πρώην ανατολικοευρωπαϊκών χωρών στο ΝΑΤΟ και οι πόλεμοι του Μπους εναντίον του Ιράκ και του Αφγανιστάν τόν έπεισαν ότι η επέκταση της κυριαρχίας των ΗΠΑ, αποτελεί απειλή κατά της Ρωσίας. Το 2008 ο Μπους δεν αντιτάχθηκε στην ανεξαρτητοποίηση των επαρχιών Οσετίας και Απχαζίας της πρώην Σοβιετικής Δημοκρατίας της Γεωργίας.

Αυτό που είδε ο Μπάιντεν

Ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα(2009-2017) αποφάσισε την αποχώρηση των Αμερικανικών δυνάμεων από το Ιράκ, αλλά παρείχε υποστήριξη στις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις[Syrian Democratic Forces(SDF)], κατά του Προέδρου Άσαντ. Το 2014, δεν αντέδρασε όταν η Ρωσία προσάρτησε τη Κριμαία. Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν[6] συνηδειτοποίησε αυτό που διέφυγε από τον Ομπάμα, αλλά κυρίως είδε αυτό που δεν είδε ο Τζορτζ Μπους. Το 2011 στο Κρεμλίνο, σε συνάντηση με τον Ρώσο Πρόεδρο του είπε: «Σε κοιτάω στα μάτια και βλέπω, ότι δεν έχεις ψυχή». Ο Πούτιν χαμογέλασε και του απάντησε: «Χαίρομαι που καταλαβαίνει ο ένας τον άλλον[7]».Η πραγματικότητα έδειξε ότι ο Πούτιν δεν φανταζόταν ποτέ, μέχρι που ήταν δυνατόν να φτάσει ο Μπάιντεν. Την ίδια λάθος εντύπωση σχημάτισε και για το Πρόεδρο της Ουκρανίας Ζελένσκυ.

Η Απώλεια του Αιφνιδιασμού

Οι Άξονες Εισβολής του Ρωσικού Στρατού κατά της Ουκρανίας.

Από τα τέλη του 2021, με το πρόσχημα ασκήσεων ρωσικά στρατεύματα αναπτύχθηκαν κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας με τη Ρωσία(Επαρχίες Χαρκόβου, Ντομπάς, Μαριούπολης, Χερσώνας) και με τη Λευκορωσία. Ο Μπάιντεν έλαβε πολύ σοβαρά τις κινήσεις του Πούτιν και έστρεψε όλα τα μέσα συλλογής πληροφοριών της χώρας του προς την Ρωσία. Τον Ιανουάριο του 2022, οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών ενημέρωσαν τους Ουκρανούς για το σχέδιο των Ρώσων, να καταλάβουν το αεροδρόμιο Αντόνοβ στο Hostomel(10 χλμ βορειοανατολικά του Κιέβου). Σύμφωνα με το ρωσικό σχέδιο, μετά τον έλεγχο του αεροδρομίου, θα ενίσχυαν το «αεροπρογεφύρωμα» με περισσότερα στρατεύματα, θα καταλάμβαναν το Κίεβο και θα αντικαθιστούσαν τη κυβέρνηση Ζελένσκυ με μία φιλορωσική. Οι άνθρωποι του Κρεμλίνου οραματιζόντουσαν μία κεραυνοβόλο ενέργεια, με την οποία εντός μίας εβδομάδος θα έθεταν τη χώρα υπό τον έλεγχό τους. Ο μικρός χρόνος της επιχειρήσεως, θα έβαζε το ΝΑΤΟ προ ενός τετελεσμένου και θα τους απέτρεπε από οποιαδήποτε μορφή αντιδράσεως εναντίον του δεύτερου ισχυρότερου στρατού της υφηλίου. Ο σχεδιασμός του ρωσικού επιτελείου δεν υλοποιήθηκε, γιατί οι Ρώσοι δεν υπολόγισαν σωστά:

1. Την επιμονή του Μπάιντεν να «μη του περάσει» του Πούτιν.
2. Την στάση του «πρώην» ηθοποιού Βολοντομίρ Ζελένσκυ, ο οποίος πήρε πολύ σοβαρά το «ρόλο» του.
3. Την αποτελεσματικότητα των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών.
4. Τη παροχή βοήθειας από τον Αμερικανό δισεκατομμυριούχου Έλον Μάσκ, οποίος ενεργοποίησε τους δορυφόρους Starlink και δώρισε στην Ουκρανία χιλιάδες τερματικά, ώστε η χώρα να συνεχίσει να έχει δίκτυα επικοινωνιών, μετά την καταστροφή των υπαρχόντων από τους Ρώσσους κατά την έναρξη του πολέμου.
5. Τη θέληση των Ουκρανών να παραμείνουν ελεύθεροι.
6. Τη προθυμία των δυτικών χωρών να βοηθήσουν την Ουκρανία.
7. Την μειωμένη αποτελεσματικότητα των εντυπωσιακών σε αριθμό Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων, λόγω των πολλών προβλημάτων(ηθικού, εκπαιδεύσεως, συντηρήσεως, εφοδιασμού) που καλύπτονταν από τις επιβλητικές παρελάσεις στην Κόκκινη Πλατεία.

Οι Ρώσσοι επιτελείς έπεσαν και οι ίδιοι θύματα της ψευδής εικόνας που παρουσίαζαν για τις στρατιωτικές δυνατότητες της χώρας τους.

Πούτιν vs Μπάιντεν

Ο Ρωσο-ουκρανικό πόλεμος υπήρξε το αποτέλεσμα της επιθυμίας του Πούτιν να καταλάβει την Ουκρανία και της αποφάσεως του Μπάιντεν να ματαιώσει τα σχέδια του. Αμφότεροι ενεργούν με γνώμονα τα συμφέροντα των χωρών τους όπως αυτοί τα αντιλαμβάνονται. Η στάση των υπολοίπων κρατών εκπορεύεται από την αναγκαιότητα να εκμεταλλευθούν την κατάσταση προς ίδιον όφελος, για την αποφυγή ζημίων και το προσπορισμό κερδών. Το πρωτεύων είναι να αποφασίσεις την άσκηση στρατιωτικής βίας, η αναζήτηση των αφορμών είναι εύκολη υπόθεση, έστω και εάν πρόκειται για τα μάτια της "Ωραίας Ελένης". Ο Ζελένσκυ αιφνιδίασε με την γενναία στάση που επιδεικνύει και μέχρι στιγμής έχει κερδίσει επάξια την εμπιστοσύνη του λαού του, αλλά και των κυβερνήσεων που τον υποστηρίζουν. Η μαχητικότητα του ουκρανικού στρατού του και η ξένη βοήθεια(πολιτική, οικονομική, στρατιωτική) που έλαβε και συνεχίζει να δέχεται, επιβεβαιώνουν τα παραπάνω.

Σύγκρουση Χωρίς Τέλος

Το διάστημα μέχρι τον Απρίλιο θα αποτελέσει περίοδο προετοιμασίας για τους Ουκρανούς, οι οποίοι θα πρέπει να εξοικειωθούν και να εντάξουν στις δυνάμεις τους τα άρματα μάχης που αναμένεται να παραλάβουν[8]. Οι Ρώσοι θα πρέπει να ενεργήσουν πριν την ενίσχυση των αντιπάλων τους, αφού πρώτα αναπληρώσουν τις απώλειες σε προσωπικό και μέσα. Υπάρχει το ενδεχόμενο να καλέσει ο Πούτιν επιπλέον 500.000 εφέδρους. Αμφότεροι θα επιδιώξουν ένα αποφασιστικό χτύπημα. Οι Ουκρανοί, σε περίπτωση καταλήψεως της Μαριούπολης, θα επιτύχουν την διάσπαση του ρωσικού μετώπου. Δεν θα πρέπει να σταματήσουν, αλλά να απελευθερώσουν τις κατεχόμενες από τους Ρώσους επαρχίες. Το ίδιο ισχύει και για τους Ρώσους, οι οποίοι είναι πιθανόν να επιδιώξουν τη διάσπαση του ουρανικού μετώπου. Η επιτυχία θα εξαρτηθεί από το αιφνιδιασμό του αντιπάλου, το αξιόμαχο του προσωπικού και την αξιοπιστία των μέσων. Οι Ουκρανοί έχουν υψηλότερο ηθικό και διαθέτουν δυτικής τεχνολογίας οπλικά συστήματα υπέρτερα των αντιστοίχων ρωσικών, αλλά υστερούν σε αριθμούς. Εκτιμάται ότι είναι δύσκολο και για τους δύο να επιτύχουν τέτοιας εκτάσεως νίκες που θα οδηγήσουν στον τερματισμό του πολέμου. Οι στρατιωτικές απώλειες κάθε πλευράς υπολογίζονται άνω των 130.000 νεκρών και τραυματιών, ενώ οι αντίστοιχες απώλειες των πολιτών υπερβαίνουν τις 20.000. Το κόστος του πολέμου επίσης είναι εξαιρετικά υψηλό. Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφορίων εκτιμούν ότι η Ρωσία έχει δαπανήσει μέχρι τώρα 15,5 εκατομμύρια δολάρια ανά ώρα πολέμου, τα οποία αντιστοιχούν σε 136 δισεκατομμύρια δολάρια για ένα έτος. Η Ουκρανία δαπανά τα αντίστοιχα χρήματα προερχόμενα από εξωτερική βοήθεια, αλλά επιβαρύνεται επιπλέον με τις εκτεταμένες καταστροφές των υποδομών, των εγκαταστάσεων και των κτιρίων των πόλεων της. Το πιθανότερο είναι η σύγκρουση να συνεχισθεί για δύο με τρία χρόνια ακόμη, μέχρι να ωριμάσουν οι συνθήκες για τον τερματισμό της.

Έθνη σε Πόλεμο

Ο πόλεμος είναι το επακόλουθο της θελήσεως δύο ή και περισσοτέρων αρχηγών κρατών οι οποίοι έχουν όραμα, δεν συμβιβάζονται με τις διεκδικήσεις τους, δεν υποχωρούν και έχουν αποφασίσει ότι εάν θα πέσουν, θα πέσουν μαχόμενοι. Οι πρωτοστάτες των στρατιωτικών συγκρούσεων μάχονται να επιβάλλουν με την χρήση βίας τη θέλησή τους σε άλλους λαούς, υπερασπιζόμενοι την επιβίωση και τα συμφέροντα των χωρών τους, σύμφωνα με τις αρχές τις αξίες και τα πιστεύω τους. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν τη δύναμη να επωμισθούν βαριές ευθύνες και να οδηγήσουν τους λαούς τους στο πεπρωμένο τους. Πρόκειται για αρχηγούς που ηγούνται και δεν ακολουθούν, επιλέγοντας την αληθινή άσκηση διοικήσεως και όχι την δημαγωγία και το λαϊκισμό. Εάν πρόκειται μάλιστα για ξεχωριστές μορφές τα ονόματά τους περιγράφουν την χρονική περίοδο. Π.χ.: Η Εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Οι Ναπολεόντειοι Πόλεμοι κ.α. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν θα συνέβαινε, χωρίς τον Χίτλερ που επιτέθηκε στην Πολωνία και τον Τσώρτσιλ που έθεσε σκοπό της ζωής του να ανακόψει τις επεκτατικές του βλέψεις, κρίνοντας την ενέργειά του ως αιτία κηρύξεως πολέμου[9]. Οι ηγέτες είναι όπως οι βασιλείς στο σκάκι, όταν πέσουν χάνεται η παρτίδα. Στο πεδίο της μάχης ο στρατιώτης μάχεται να νικήσει τον αντίπαλο στρατιώτη, ο λοχαγός τον λοχαγό και ο στρατηγός το στρατηγό. Στην κορυφή η μονομαχία αφορά τους ηγέτες. Αγωνίζονται να αφήσουν το αποτύπωμά τους στην ιστορία. Από αυτούς εξαρτάται να μείνουν όρθιοι οι λαοί τους και όταν πέσουν η πτώση τους τους παρασύρει όλους. Σ’ αυτή την διελκυστίνδα κερδίζει όποιος αντέξει περισσότερο. Ο ιστορικός Κωνσταντίνος Παπαρηγόπουλος [10]  στο έργο του, Η Ιστορία του Ελληνικού Έθνους γράφει: «…τὰ κατωρθώματα τῶν Ἀθηνῶν καὶ τῆς Σπάρτης εἶναι ἔργον τῶν ἡγετῶν καὶ ὄχι τοῦ ὄχλου, ἡ Ρώμη ἐκυριἀρχησε τοῦ κόσμου, διότι ἐπί μακρὰ ἔτη ἐκυβερνᾶτο ἀπό τοὺς ἀρίστους καὶ ὄχι ἀπό τοὺς δημαγωγούς. Τὸ ἔργον τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου δὲν ἧτο τὸ κατόρθωμα τῶν στρατιωτῶν του, ἀλλ’ αὐτοῦ τούτου τοῦ μεγαλοφυοῦς ἀνδρός…».

Οι Δύσκολες Αποφάσεις

Οι ηγέτες κατά την διάρκεια του πολέμου βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα διαχρονικά καθοριστικό δίλλημα που αφορά στην απόφαση τερματισμού της συγκρούσεως. Αυτό συμβαίνει όταν δεν διαφαίνεται η κατάληξή της, ενώ συγχρόνως το τίμημα σε ζωές και οικονομικό κόστος, υπερβαίνει τα οφέλη ανεξάρτητα του τελικού αποτελέσματος(νίκης ή ήττας). Αυτή η κατάσταση φαίνεται να διαμορφώνεται  στο Ρωσο-ουκρανικό πόλεμο. Το αίτημα για να ανακωχή(παύση εχθροπραξιών) συνεπάγεται την αναγνώριση του σφάλματος σχετικά με την απόφαση κηρύξεως του πολέμου και την ανάληψη της ευθύνης των ανθρώπινων, των εδαφικών και των λοιπών απωλειών, ανεξαρτήτως των συνεπειών. Αυτό θα μπορούσε να είχε συμβεί κατά τον Ελληνο-τουρκικό Πόλεμο(1919-1922), μετά την αποτυχία των επιχειρήσεων προς Άγκυρα, τον Αύγουστο του 1921. Εκ των υστέρων κρίνοντες ήταν προτιμότερο να αποχωρούσε ο στρατός από την Μικρά Ασία όχι εν διαλύσει, αλλά συντεταγμένα και να υπάρξει μια συμφωνημένη αποχώρηση του πληθυσμού. Αυτή η ενέργεια θα μείωνε κατά πολύ τις απώλειες. Εάν αυτό πραγματοποιείτο, το πιθανότερο είναι ότι η κυβέρνηση θα κατηγορείτο για προδοσία, γιατί εγκατέλειψαν την Μικρά Ασία άνευ αγώνος. Όταν λέμε ότι θέτουμε το συμφέρον της πατρίδος υπεράνω όλων οφείλουμε και να το αποδεικνύουμε. Στην ζωή όλες οι επιλογές έχουν το τίμημά τους, αλλά στις δύσκολες αποφάσεις αναδεικνύεται η δύναμη του χαρακτήρος.  

Η περί των Πραγμάτων Αντίληψη

Η τοποθέτηση έναντι του Ρωσο-ουκρανικού πολέμου είναι προσωπική υπόθεση του καθενός. Ο άνθρωπος είναι η πιο περίπλοκη φυσική οντότητα και η συμπεριφορά του αναλύεται και αυτή από ανθρώπους και όχι από άλλα είδη. Η ερμηνεία των γεγονότων διηθείται μέσα από τα πιστεύω, τις αρχές, τον χαρακτήρα, τα βιώματα, την ιδεολογία, την λογική, τις ιδεοληψίες, τις εμμονές, τον τόπο καταγωγής και τα απωθημένα εκάστου. Ὁ ήρωας για τους μεν, μπορεί να είναι ὁ προδότης για τους δε. Το ίδιο γεγονός επιδοκιμάζεται καταδικάζεται αναλόγως του κινήτρου. Εις αυτήν την ζωή, έκαστος εξ ημών έχει το δικαίωμα να διατηρεί την άποψή του για οτιδήποτε. Ἡ ιστορική αλήθεια αποτελεί πολλές φορές θέμα οπτικής γωνίας, Υπό αυτή την έννοια μπορούμε να πούμε ότι έκαστος διατηρεί την άποψη του και έχει κάθε δικαίωμα να την θεωρεί ορθή[11].

Το Διά Ταύτα

Ο Πούτιν κατέφυγε στην χρήση στρατιωτικής βίας κατά της Ουκρανίας, με την δικαιολογία της προστασίας των ρωσόφωνων των ανατολικών επαρχιών και την απαγόρευση της εξαπλώσεως του ΝΑΤΟ προς τα σύνορά του. Στην προσπάθεια του να αναστήσει την Τσαρική Ρωσία, βοήθησε την Ατλαντική Συμμαχία να ανακτήσει την χαμένη αίγλη της και τη συνοχή της, ενώ δύο παραδοσιακά ουδέτερες χώρες, η Σουηδία και η Φιλανδία αιτήθηκαν την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ. Μετά από 20 χρόνια παραμονής στην εξουσία έμαθε να ακούει μόνο μάλιστα. Ο επί της Εθνικής Αμύνης Υπουργός Σεργκέι Σοϊγκού[12], ο οποίος εμφανίζεται με την στολή Στρατάρχου και με πολλά παράσημα, έχει σπουδάσει πολιτικός μηχανικός και ηγείτο επί 20ετία του Υπουργείου της Πολιτικής Προστασίας. Δεν γνωρίζει περί των στρατιωτικών, γιατί το «ράσο δεν κάνει τον παπά». Ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων Στρατάρχης Βαλερί Γερασίμοφ[13], εάν είχε γνώση των προβλημάτων της επιχειρήσεως, είχε καθήκον να εκφράσει τις ενστάσεις του, εάν πάλι δεν τις αντιλήφθηκε είναι ακόμη χειρότερο. Για να εισέλθεις στον στενό κύκλο του Πούτιν απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η αφοσίωση και όχι η ικανότητα. 

Στις παγωμένες πεδιάδες της Ανατολικής Ουκρανίας οι αντιμαχόμενοι βαθμοφόροι και στρατιώτες υπομένουν τις κακουχίες, με την ζωή τους απειλούμενη διαρκώς. Πολλοί απ’ αυτούς το μόνο που σκέφτονται είναι το πως θα δραπετεύσουν από τον εφιάλτη του μετώπου. Υπάρχουν όμως και αυτοί που έχουν θέσει πάνω από όλα την εκτέλεση της αποστολής τους. Οι πρώτοι έχουν «ντυθεί στρατιώτες», ενώ οι δεύτεροι είναι «στρατιώτες». Ο φόβος της τιμωρίας μπορεί να κρατήσει ένα στρατιώτη στο χαράκωμα, η εμπνευσμένη ηγεσία όμως είναι αυτή που θα του εμφυσήσει το πνεύμα της θυσίας. Το μεγαλείο δεν προέρχεται από το αξίωμα, αλλά από τρόπο άσκησης της εξουσίας. Μετά τον τερματισμό των εχθροπραξιών, θα διατυπωθούν οι πιο απίθανες θεωρίες συνομωσίας, ενώ οι γεωστρατηγικοί ειδήμονες θα αναλύσουν την νέα κατάσταση, όπως διαμορφώθηκε μετά τη στρατιωτική επιτυχία. Θα πρέπει να έχουμε πάντοτε κατά νου ότι, η κατάκτηση της νίκης είναι το επακόλουθο της αδάμαστης θελήσεως εκείνων των ξεχωριστών ανθρώπων, που η αγάπη τους για τη πατρίδα τους κρατάει ζεστούς έστω και αν κοιμούνται πάνω στα χιόνια.

 

 

 Αντιστράτηγος ε.α. Ιωάννης Κρασσάς

Φεβρουάριος 2023

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Ο Μπορίς Νικολάγιεβιτς Γιέλτσιν(1931-2007) διετέλεσε πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας από το 1991 έως και το 1999, ένα χρόνο μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ενώσεως. Ο Γιέλτσιν, που ήθελε να μείνει στην ιστορία ως «ο Ρώσος Ουάσινγκτων», παραιτήθηκε τη 31^η Δεκεμβρίου 1999. Ζήτησε συγγνώμη από τους Ρώσους που δεν πραγματοποιήθηκαν πολλά από τα όνειρά τους. Σύμφωνα με το ρωσικό σύνταγμα, όταν ο πρόεδρος παραιτείται, χρέη προέδρου ασκεί προσωρινά ο πρωθυπουργός. Η πολιτική οικογένεια του Γιέλτσιν και η ολιγαρχία έκαναν ό,τι μπορούσαν ώστε ο προσωρινός πρόεδρος Πούτιν να νομιμοποιηθεί στην εξουσία στις επερχόμενες εκλογές της 26^ης Μαρτίου 2000. Στον Ρωσικό λαό ο Μπόρις Γιέλτσιν έχει αφήσει την εντύπωση του αλκοολικού, είναι διάσημος για τις αμφίσημες δηλώσεις του και τις ντροπιαστικές συνομιλίες με Αμερικανούς συνεργάτες. Αναμφίβολα έχει κερδίσει μια θέση ανάμεσα στις προσωπικότητες που θα διχάζουν τους ιστορικούς και αναλυτές.

[2] Ο Ουίλλιαμ Τζέφερσον "Μπιλ" Κλίντον [William Jefferson "Bill" Clinton,(1946-)] υπηρέτησε ως ο 42^ος Προέδρος των ΗΠΑ από το 1993 έως το 2001. Ανήλθε στο αξίωμα στο τέλος του ψυχρού πολέμου και ορκίσθηκε σε ηλικία 46 ετών(ήταν ο τρίτος νεότερος πρόεδρος των ΗΠΑ). Ανήκει στο δημοκρατικό κόμμα.

[3] Η Επιτροπή για την Κρατική Ασφάλεια γνωστή επίσης και με την ρωσική της συντομογραφία ως К.Г.Б. (προφέρεται "Κα Γκε Μπε", λατ.: KGB), ήταν ένας "οργανισμός ομπρέλα" στην υπηρεσία της Σοβιετικής Ενώσεως ως κατεξοχήν υπηρεσία ασφαλείας, συλλογής πληροφοριών και μυστικής αστυνομίας, από το 1954 έως το 1991. Το Δεκέμβριο του 1995, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Μπόρις Γιέλτσιν υπέγραψε την πράξη που καταργούσε τη ΚGB, που έκτοτε υποκαταστάθηκε από την FSB, τη σημερινή εσωτερική κρατική υπηρεσία ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Στη Λευκορωσία το επίσημο όνομα της Κρατικής Υπηρεσίας Ασφαλείας παραμένει К.Г.Б.

Το Έμβλημα της Κα Γκε Μπε

[4] To 2017, o Πούτιν είπε στον Αμερικανό Σκηνοθέτη Όλιβερ Στόουν σε μια συνέντευξη ντοκιμαντέρ που έκανε ειδικά για αυτόν, όταν ακόμα δεν ήταν ο επικηρυγμένος «δικτάτορας» από τη Δύση: «Θυμάμαι μια από τις τελευταίες συναντήσεις μας με τον Πρόεδρο Κλίντον, όταν ήρθε στη Μόσχα. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, του είπα: θα πρέπει να εξετάσουμε μια προοπτική, ότι δηλαδή η Ρωσία θα μπορούσε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ». Ο Κλίντον απάντησε «Γιατί όχι;», σημειώνοντας μάλιστα ότι «η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ εκδήλωσε αμέσως τάσεις νευρικότητας».

Πούτιν και Όλιβερ Στόουν.

[5] Ο Τζορτζ Μπους George [Walker Bush(1946-)] διετέλεσε 43^ος Πρόεδρος των ΗΠΑ  από το 2001 έως το 2009. Είναι μέλος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος Προηγουμένως, είχε υπηρετήσει ως 46ος κυβερνήτης του Τέξας από το 1995 έως το 2000.

[6] Ο Τζόζεφ Ρόμπινετ Μπάιντεν [Joseph Robinette Biden(1942-)], είναι 46ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών από τον Ιανουάριο του 2021. Υπηρέτησε επίσης ως 47ος Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, υπό τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα από το 2009 έως το 2017. 

[7] Τα σχόλια του Μπάϊντεν δημοσιεύθηκαν, μετά την κατάρριψη την 8^η Μαρτίου 2014, ενός αεροσκάφους Boeing 777-200ER της πτήσεως 370 των Μαλαισιανών Αερογραμμών, πάνω από περιοχή της Ανατολικής Ουκρανίας που ελέγχονταν από φιλορώσους αυτονομιστές. Και οι 298 επιβαίνοντες έχασαν τη ζωή τους.

[8] Η Ουκρανία θα παραλάβει:

31 Abrams M1 από τις ΗΠΑ.

 

Κατασκευαστής: ΗΠΑ, σε λειτουργία από το 1980. Τιμή ανά μονάδα: 8 εκατ ΕΥΡΩ, έχουν κατασκευασθεί 10.400 άρματα μέχρι σήμερα. Βάρος: 60-70 τόνους. Μήκος: 9,77 μ., πλάτος: 3,6 μ., ύψος 2,44 μ. Πλήρωμα:4( Αρχηγός, πυροβολητής, γεμιστής, οδηγός). Οπλισμός: Κύριος Πυροβόλο 120 χιλ., Δευτερεύων:1 πολυβόλο 12,7 χιλ., 2 πολυβόλα 7,62 χιλ. Κινητήρας: Στροβιλοκινητήρας(Turbine Engine), ισχύς: 1.500 hp. Χωρητικότητα δεξαμενής καυσίμων 1.900 λίτρα. Αυτονομία: 426 χλμ. σε οδό και 200 χλμ εκτός δρόμου. Μεγίστη ταχύτητα 72 xλμ/ώρα σε οδό και 40 χλμ/ώρα εκτός δρόμου.

100+ Leopard 1 από την Γερμανία, Ολλανδία, Δανία.

 

Κατασκευαστής: Γερμανία, σε λειτουργία από το 1965, έχουν κατασκευασθεί 6.565 άρματα μέχρι σήμερα. Βάρος: 42 τόνοι. Μήκος: 9,54 μ., πλάτος: 3,3 μ., ύψος 2,39 μ. Πλήρωμα:4( Αρχηγός, πυροβολητής, γεμιστής, οδηγός). Κινητήρας: 37λιτρος, Ντίζελ, 10 κύλινδροι  ισχύς: 830 hp. Αυτονομία: 600 χλμ. σε οδό και 450 χλμ εκτός δρόμου. Μεγίστη ταχύτητα 65 xλμ/ώρα σε οδό και 25 χλμ/ώρα εκτός δρόμου.

49 Leopard 2 (14 από την Γερμανία, 4 από τον Καναδά, 14 από την Πολωνία, 8 Νορβηγία, 3 Πορτογαλία, 6 Ισπανία). 

Κατασκευαστής: Γερμανία, σε λειτουργία από το 1979. Τιμή ανά μονάδα: 13-15 εκατ ΕΥΡΩ, έχουν κατασκευασθεί 3.600 άρματα μέχρι σήμερα. Βάρος: 63 τόνοι. Μήκος: 9,67 μ., πλάτος: 3,7 μ., ύψος 2,79 μ. Πλήρωμα:4( Αρχηγός, πυροβολητής, γεμιστής, οδηγός). Οπλισμός: Κύριος Πυροβόλο 120 χιλ., Δευτερεύων: 2 πολυβόλα 7,62 χιλ., εκτοξευτής βομβίδων Κινητήρας: V 12 Ντίζελ 47λιτρος, ισχύς: 1.500 hp. Χωρητικότητα δεξαμενής καυσίμων 1.200 λίτρα. Αυτονομία: 340 χλμ. σε οδό και 220 χλμ εκτός δρόμου. Μεγίστη ταχύτητα 70 xλμ/ώρα σε οδό και 25 χλμ/ώρα εκτός δρόμου.

14 Challenger 2 από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Κατασκευαστής: Ηνωμένο Βασίλειο, σε λειτουργία από το 1998. Τιμή ανά μονάδα: 4,8 εκατ ΕΥΡΩ, έχουν κατασκευασθεί 447 μέχρι σήμερα. Βάρος: 64 τόνοι και 75 τόνοι με ενισχυμένη θωράκιση. Μήκος: 8,3 μ., πλάτος: 3,5 μ., ύψος 2,5 μ. Πλήρωμα:4( Αρχηγός, πυροβολητής, γεμιστής, οδηγός). Οπλισμός: Κύριος Πυροβόλο 120 χιλ., Δευτερεύων: 2 πολυβόλα 7,62 χιλ. Κινητήρας: V 12 Ντίζελ 26λιτρος, ισχύς: 1.200 hp. Χωρητικότητα δεξαμενής καυσίμων 1.592 λίτρα. Αυτονομία: 550 χλμ. σε οδό και 250 χλμ εκτός δρόμου. Μεγίστη ταχύτητα 60 Χλμ/ώρα σε οδό και 25 χλμ/ώρα εκτός δρόμου.

Τα παραπάνω άρματα μάχης εκτός από το Leopard 1 διαθέτουν προηγμένα συστήματα ελέγχου πυρός με σταθεροποίηση οργάνων και κάμερες ημέρας και νύκτας τελευταίας τεχνολογίας.

[9] Την 1^η Σεπτ. 1939 η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία με 60 μεραρχίες και 6 ταξιαρχίες συνολικής δυνάμεως 1,5 εκατ. ανδρών οι οποίες διέθεταν: 2.750 άρματα μάχης, 9.000 πυροβόλα και 2.300 αεροσκάφη. Η γερμανική επίθεση εκτοξεύθηκε εκ δυσμών και από βορρά από την Ανατολική Πρωσία. Η Σλοβακία συμμετείχε στην επιχείρηση με 3 μεραρχίες, επιτεθείσα από τον νότο. Μία εβδομάδα νωρίτερα, οι υπουργοί εξωτερικών Ρίμπεντροπ και Μολότωφ υπέγραψαν το ομώνυμο σύμφωνο μη επιθέσεως μεταξύ Γερμανίας και ΕΣΣΔ, στο οποίο περιλαμβανόταν μυστικό άρθρο για το διαμελισμό της Πολωνίας. Την 3^η Σεπ η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία κήρυξαν τον πόλεμο κατά του Χίτλερ, δεσμευόμενες από αμυντική συμφωνία με την Πολωνία. Η 1^η Σεπ. 1939 θεωρείται από τους ιστορικούς ως η ημερομηνία ενάρξεως του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου

[10] (Κωνσταντινούπολη 1815-Αθήνα 1891) Ιστορικός καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει χαρακτηρισθεί από τους σύγχρονους ιστορικούς ως ο «πατέρας» της ελληνικής Ιστοριογραφίας. Είναι ο θεμελιωτής της αντιλήψεως της ιστορικής συνέχειας της Ελλάδος από την αρχαιότητα έως σήμερα. Εισήγαγε την τριμερή διαίρεση της ελληνικής ιστορίας σε Αρχαία και Μεσαιωνική και Σύγχρονη. Πιστεύεται ότι έθεσε τις βάσεις για την διαμόρφωση της «Εθνικής Ταυτότητος» της ελληνικής κοινωνίας.

[11] Βλέπε το εισαγωγικό άρθρο «Περί Ιστορίας ο Λόγος». https://www.istorikadromena.gr/index.php

[12] Ο Σεργκέι Κουζουγκέτοβιτς Σοϊγκού (1955-) Διατηρεί το χαρτοφυλάκιο του Υπουργός Αμύνης της Ρωσικής Ομοσπονδίας από το 2012. Διετέλεσε Υπουργός Πολιτικής Προστασίας από το 1991 έως το 2012. Υπηρέτησε για μικρό διάστημα ως κυβερνήτης της περιφέρειας της Μόσχας το 2012. Ο Σοϊγκού φοίτησε στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο του Κρασνογιάρσκ απ’ όπου αποφοίτησε το 1977 με πτυχίο Πολιτικού Μηχανικού. Ανήκει στον στενό κύκλο των έμπιστων του Πούτιν.

[13] Ο Βαλέρι Βασίλιεβιτς Γερασίμοφ (1955-) Ασκεί τα καθήκοντα του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας, είναι μέλος του Συμβουλίου Εθνικής ασφαλείας της Ρωσίας και πρώτος αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας από το 2012. Από τις 12 Ιανουαρίου 2023 είναι διοικητής όλων των δυνάμεων της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Θεωρείται ο ιθύνων νους του νέου στρατιωτικού δόγματος της Ρωσικής ομοσπονδίας και ο εισηγητής της ρωσικής προσέγγισης στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του 21ου αιώνα, του «Πολέμου της Νέας Γενεάς» κατά τη ρωσική στρατιωτική σκέψη^[ ή «Δόγμα Γερασίμοφ», όπως έχει επικρατήσει να λέγεται στη Δύση.

 ΤΕΛΟΣ